Jura Krakowsko-Częstochowska
Przewodnik dla turystów

Jura Krakowsko-Częstochowska

Jura Krakowsko-Częstochowska, jak sama nazwa wskazuje, rozciąga się między Częstochową i Krakowem na długości około 80 km. Słynie z  malowniczo położonych zamków tworzących Szlak Orlich Gniazd. Do zaoferowania ma jednak o wiele więcej. 

Szlak Orlich Gniazd

Szlak Orlich Gniazd liczy około 160 km i łączy ze sobą Częstochowę oraz Kraków. Wiedzie przez kilkanaście zamków, które zbudowane zostały na wapiennych skałach. 

Szlak Orlich Gniazd pokonać można pieszo lub na rowerze. Wiele osób wybiera także samochód, bo jest to zdecydowanie najszybsza forma zwiedzania. Szlak pieszo pokonać można w 6 dnia, a  rowerem w 3 dni. Mowa tutaj jednak o samej podróży. Dodatkowo trzeba jednak zwiedzić poszczególne obiekty, a tych jest sporo. 

Pieszy Szlak Orlich Gniazd obejmuje Sanktuarium na Jasnej górze, zamki Olsztyn, Ostrężnik, Mirów, Bobolice i Bąkowiec, gród na Górze Birów oraz zamki Ogrodzieniec, w Policy, Pilcza, Bydlin, Rabsztyn, Pieskowa skała, Ojców, Korzkiew i Wawel. Szlak rowerowy dodatkowo zahacza o Dolinę Wiercicy “Złoty Potok”, ruiny strażnicy obronnej w Przewodziszowicach oraz zamek Tenczyn w Rudnie.

Oczywiście taka wycieczka wymaga odpowiedniego przygotowania. Warto też zadbać o ubezpieczenie turystyczne

Dwory i pałace na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej

Jura Krakowsko-Częstochowska to nie tylko zamki, ale i piękne pałace czy dwory:

  • W Kłobukowicach znajduje się kompleks składający się z pałacu z XIX wieku, zabudowań folwarcznych, spichlerza oraz parku. To własność prywatna.
  • W Kamyku położony jest pałac będący doskonałym przykładem polskiego dworku szlacheckiego. Wybudowała go rodzina w Kołaczkowskich w  roku 1840.
  • W Skrzydlowie zobaczyć można zespół dworski z XIX wieku – dwór, park, murowany spichlerz, budynki rządcówki i kapliczkę. 
  • W Chorzenicach znajduje się pałac z lat 30. XX wieku. Pierwotnie otaczał go park. W czasie II wojny światowej w budynku stacjonowała niemiecka żandarmeria. Mieści się tam obecnie Dom Dziecka. 
  • W Rzekach Wielkich dworek stał już w XVI wieku. Potem przebudował go Jan Komornicki. Dzisiaj stanowi siedzibę szkoły i przedszkola. 
  • W Kruszynie podziwiać można okazały pałac z XVII wieku. Niejednokrotnie gościli tam królowie. Wesele Michała Korybuta Wiśniowieckiego odbyło się właśnie tam. 

Szlak Architektury Drewnianej

Jura Krakowsko-Częstochowska to również około 100 drewnianych zabytków. Szlak Architektury Drewnianej obejmuje nie tylko kościoły, ale i obiekty innego typu. Oto kilka najciekawszych z nich:

  • chata Kawuloka w Istebnej,
  • drewniany kościół św. Andrzeja Apostoła w Gilowicach, 
  • drewniany kościół Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich,
  • drewniana karczma w Sławkowie, 
  • ruchoma szopka Jana Wewióra w Olsztynie,
  • drewniany spichlerz z Pszczyny,
  • drewniana szkoła parafialna ze Starej Wsi,
  • młyn wodny Kołaczew w Złotym Potoku,
  • pałacyk myśliwski Habsburgów w Wiśle.

Jura Krakowsko-Częstochowska i jej przyroda

Jura Krakowsko-Częstochowska to również piękna przyroda – Sokole Góry, Brama Bolechowicka czy Pustynia Błędowska. 

Sokole Góry są rezerwatem przyrody utworzonym w roku 1953. Znajduje się niedaleko Częstochowy. Typowy jest dla niego pagþrkowaty krajobraz i wapienne wypiętrzenia. Najwyższe wzniesienia sięgają 400 m n.p.m. Zdobyć można tam Górę Sokolą, Górę Setki czy Puchacza. Są również jaskinie – Jaskinia Koralowa czy Jaskinia Olsztyńska. 

Ewenementem w skali kraju jest niewątpliwie Pustynia Błędowska. To jedyna pustynia w Polsce.  Stanowi jedynie miejsce w Europie, w którym występują piaski śródlądowe. Każdego roku odwiedzają ją tysiące turystów. Dużą popularnością cieszą się przede wszystkim punkty widokowe i wzniesienia np. Czubatka. 

W Parku Krajobrazowym Dolinki Krakowskie znajduje się bardzo malownicza formacja skalna Brama Bolechowicka. Robi wrażenie, bo ma aż 30 metrów wysokości. Stanowi wejście do Doliny Bolechowickiej. 

Jaskinie na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej 

Jura Krakowsko-Częstochowska to poza tym liczne jaskinie, z których część jest udostępniona dla turystów. Najważniejsze z nich to Jaskinia Wierzchowska Górna, Jaskinia Mamutowa, Jaskinia Ciemna, Jaskinia Wierna, Jaskinia Łokietka, Jaskinia Jerzmanowicka i Smocza Jama 

Muzea na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej

Jest kilka muzeów, które szczególnie warto odwiedzić.

  1. Muzeum Haliny Poświatowskiej w Częstochowie – mieści się w rodzinnym domu poetki
  2. Muzeum Górnictwa Rud Żelaza – ekspozycje znajdują się na powierzchni i pod ziemią. 
  3. Muzeum Produkcji Zapałek – idealne dla dzieci i osób dorosłych.
  4. Muzeum Historii Kolei – znajduje się na terenie dworca kolejowego Stradom. 

Turystyka sakralna

Jura Krakowsko-Częstochowska to oczywiście sporo różnych obiektów sakralnych. Wymienić tutaj trzeba kapliczki, drewniane kościoły, klasztory itd. Nikomu nie trzeba chyba przedstawiać Sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze. Ten kompleks każdego roku odwiedzają miliony osób. Także w Krakowie znajduje się wiele popularnych miejsc kultu – Katedra Wawelska, Kościół Mariacki czy Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach.

Najważniejsze informacje:

  • Jura Krakowsko-Częstochowska dla wielu osób oznacza Szlak Orlich Gniazd, który rozciąga się między Częstochową i Krakowem. Obejmuje wiele malowniczo położonych zamków.

  • Na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej nie brakuje także innych obiektów historycznych, w tym licznych dworów i pałaców. To poza tym świetne miejsce dla miłośników turystyki sakralnej.

  • Jura Krakowsko-Częstochowska słynie z malowniczych krajobrazów. Jest tam sporo jaskiń i miejsc, które warto odwiedzić. Przykładem jest jedyna pustynia w Polsce - Pustynia Błędowska.

FAQ - Najczęsciej zadawane pytania

Gdzie warto pojechać na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej?
Jura Krakowsko-Częstochowska słynie przede wszystkim z malowniczo położnych zamków i ruin zamków, które tworzą tzw. Szlak Orlich Gniazd. Warto odwiedzić przynajmniej niektóre z nich.
Co warto zwiedzić na Jurze?
Jura Krakowsko-Częstochowska to liczne zamki, a także pałace, dwory i kościoły. Warto też pamiętać o walorach przyrodniczych. Przykładem jest jedyna w Polsce pustynia - Pustynia Błędowska.