Chile

Chile to kraj, o którym Polacy wiedzą niewiele. W zasadzie wiadomo tylko, że znajduje się tam najbardziej suche miejsce na świecie – pustynia Atacama. Chile słynie też z doskonałego wina. Co jeszcze trzeba wiedzieć o tym kraju?

Chile – ubezpieczenie turystyczne

Polacy do Chile mogą wjechać  na podstawie paszportu na okres do 90 dni. Potem potrzebna jest odpowiednia wiza. Obowiązkowe jest też ubezpieczenie turystyczne. Dodatkowo opiewać musi na przynajmniej 30 tysięcy dolarów amerykańskich. To minimum, bo koszty leczenia w Chile są naprawdę bardzo wysokie. Przy okazji warto pamiętać o rozszerzeniu polisy o NNW, OC, ubezpieczenie bagażu czy assistance. Oczywiście w Chile nie obowiązuje EKUZ. 

Kierowcy, którzy mają zamiar na miejscu wypożyczyć auto, powinni zapoznać się z przewodnikiem dla kierowców w Chile.

Chile – krótka charakterystyka

Skąd pochodzi nazwa Chile? Prawdopodobnie z języka Aymara i słowa chilii oznaczającego ziemię, gdzie kończy się świat. Chile to jeden z bardziej jednorodnych narodów Ameryki Łacińskiej – etnicznie i kulturowo. 

Chile graniczy z Peru, Boliwią, Argentyną oraz Pacyfikiem. Od pozostałych krajów Chile dzielą spore bariery naturalne –  pustynia Atacama, wysokie Andy i zimne wody Morza Drake’a. Między Andami na wschodzie i Górami Nadbrzeżnymi na zachodzie leży Dolina Centralna. Chile ma dość ciekawe ukształtowanie geograficzne. To jeden z najdroższych krajów świata – liczy 4265 km. Dla porównania jego szerokość to około 356 km. 

Klimat Chile jest dość specyficzny. Na północy jest sucho – znajduje się tam Atacama. Nie brakuje miejsc, w których nigdy nie odnotowano opadów deszczu. Co ciekawe, pustynia Atacama jest większa niż cała Polska. 

Północna część kraju znajduje się w strefie klimatu zwrotnikowego suchego i wybitnie suchego. Latem w styczniu i lutym temperatura wynosi średnio nawet 37 stopni Celsjusza. W zimie (lipiec, sierpień) nie spada poniżej 16 stopni Celsjusza. Opady sięgają do 100 mm rocznie, ale na Atacamie jest to 1 mm w skali roku. 

Na południu panuje klimat podzwrotnikowy – nieco przypominający klimat śródziemnomorski. Latem średnia temperatura dobowa sięga 23 stopni Celsjusza, a zimą nie spada poniżej 7 stopni Celsjusza. 

Dalej rozciąga się strefa klimatu umiarkowanego. Klimat morski nakłada się tam na klimat górski, bo jest to wąski odcinek lądu. Pogoda przypomina tę szkocką. Pada dużo deszczu – nawet 300 dni w ciągu roku. 

Najdalej na południe panuje klimat subpolarny – suchy, zimny i wietrzny. 

Co warto wiedzieć o Chile?

W Chile językiem urzędowym jest hiszpański – kastylijski. Posługuje się nim większość mieszkańców kraju. Co ciekawe, Chile jest bardzo długim państwem, ale nie występuje tam zjawisko zróżnicowania akcentów w zależności od regionu. Widoczne są natomiast różnice między przedstawicielami różnych klas społecznych. 

Chilijski hiszpański można dość łatwo rozpoznać. Ma specyficzną melodię. W Chile mówi się szybko, niechlujnie. 

Pod względem etnicznym Chilijczycy to mieszanka Indian i Europejczyków. Pierwsze kontakty miały miejsce już na przełomi XVI i XVII wieku między konkwistadorami z Hiszpanii, a plemionami Cuncos, Atacamenos, Araucanians czy Diaguitas. 

Ciekawe jest to, że sami Chilijczycy uważają się za wyjątkowych. Pochodzą bowiem od hiszpańskich Basków słynących z wytrwałości i pracowitości oraz Indian Mapuche, którzy nie dali się podbić Inkom i Hiszpanom. Dopiero w roku 1871 doszło do ich porażki. 

Sekrety chilijskiej kuchni

Dla Chilijczyków jedzenie ma duże znaczenie. Zazwyczaj jedzą cztery posiłki dziennie. Śniadanie składa się z lekkich potraw np. kawy z mlekiem i chleba tostowego z masłem. Największym posiłkiem dnia jest obiad składający się z dwóch dań głównych. Pierwszym jest sałatka np. ensalada chilena, a drugim wołowina lub kurczak z warzywami. 

Około godziny 17 spożywane jest once – podwieczorek. Składa się z ciepłego chleba z dżemem, czasem serem i awokado. Pije się herbatę lub kawę. Wieczorem przychodzi czas na kolację, która jest dość treściwa i syta. Spożywa się wtedy lokalne wino uprawiane  w Dolinie Centralnej. 

Kuchnia chilijska zawiera elementy indiańskie i europejskie. Widać to po popularnych jej składnikach. Danie narodowe porotos granados zawiera składniki indiańskie np. kukurydzę i fasolę oraz europejskie – czosnek czy cebulę. 

W tradycyjnej kuchni chilijskiej wykorzystuje się mięso lam i alpak. Popularna potrawa to chicharron de papa – gotowane i smażone mięso z lamy oraz jagnięciny. Podaje się je z ziemniakami lub sałatką. 

W Chile spożywa się też sporo owoców morza. Wymienić tutaj warto suchotki, małże brzytwowe duże jeżowce i wodorosty. Przysmakiem jest zupa z węgorza, pomidorów i ziemniaków caldillo de congrio. 

Oto najpopularniejsze dania w Chile:

• arrollado huaso – rolada wieprzowa tworzona z miazgi wieprzowej, czosnku, słoniny, pieprzu i kminku. Zawijana jest w wieprzową skórę i maczana w sosie z papryki chili. Całość gotuje się w bulionie. To idealne danie na zimę. 
• completo – chilijski hot dog. Zawiera różne dodatki – pomidory, majonez pikle czy kiszoną kapustę. Completo italiano to wersja z awokado.
• Longanizas de Chillan – kiełbasa wyrabiana z mięsa wieprzowego, czosnku, oregano, papryki i octu. Całość jest mielona, mieszana i suszona lub wędzona węglem z drzewa cierniowego. Spożywa się ją razem z pikantnym puree ziemniaczanym lub spaghetti i fasolą. 
• churrasco – kanapka ze stekiem z polędwicy. Tworzona jest z chilijskiego chleba pan amasado. W wersji italiano zawiera awokado i pomidora. Czasem do środka dodaje się smażone jajko, frytki i karmelizowaną cebulę. Jest to wersja bistec a lo pobre. 
• empanadas – pierożki z ciasta, które spotkać można też w Argentynie. Są przyrządzane w piecu opalanym drewnem lub smażone w głębokim tłuszczu. Klasyczna wersja to Pino – mieszanka mięsa, cebuli, jajek na twardo, rodzynek i czarnych oliwek.

Chile to dziesiąty na świecie eksporter wina. Tradycja winiarska ma tam długą historię. Rozpoczęła się jeszcze w roku 1554 – wtedy zasadzono tam pierwsze winogrona. Za wszystkim stali oczywiście hiszpańscy kolonizatorzy. Rocznie w Chile produkuje się ponad 10 milionów hektolitrów wina.

Wyspa Wielkanocna

Nie wszyscy wiedzą, że słynna Wyspa Wielkanocna należy właśnie do Chile. Znajduje się 3600 km od wybrzeży kontynentu i 2000 km od najbliższej wyspy Pitcairn. To jedno z najbardziej odizolowanych na świecie miejsc.

Największe posągi ważą ponad 18 ton i liczą ponad 6 metrów wysokości. Największy z nich Paro – ważył 75 ton i miał 10 metrów wysokości. Dzisiaj na wyspie jest 887 posągów. Wciąż nie wiadomo jaki był cel ich budowy.